Eerste week kindje
Goed om te weten
Voeding
Als je borstvoeding geeft, probeer je je kindje om de 3 à 4 uur aan te leggen. Dit mag natuurlijk eerder als je kindje aangeeft dat hij wil drinken (wakker, smakkende geluiden, met tongetje naar buiten, zoekbewegingen met hoofdje). In het begin is het volstrekt normaal als een kindje 10 tot 12 keer per dag aan de borst wil drinken. Borstvoeding werkt via het vraag-aanbodprincipe. Hoe vaker een kindje aangelegd wordt, hoe beter de voeding op gang komt.
Als je kunstvoeding geeft, mag je je kindje de eerste dag om de 3 à 4 uur 10 tot 20 ml aanbieden. Deze hoeveelheid wordt de dagen daarna langzaam verhoogd.
Gewicht
Alle baby’s vallen de eerste dagen af. Dit komt omdat de voeding nog wordt opgebouwd en ze energie nodig hebben om op temperatuur te blijven. Je kindje mag de eerste dagen maximaal 10% van het geboortegewicht verliezen. Om dit in de gaten te houden, zal de kraamverzorgster je kindje regelmatig wegen.
Slaapritme & Huilen
Voor pasgeboren kindjes is huilen de enige manier om te laten zien dat ze niet lekker in hun vel zitten. Dit kan veroorzaakt worden door honger, het te koud of juist te warm hebben, een volle luier of krampjes. Veelal is het echter ook gewoon aandacht wat ze nodig hebben. Je kindje heeft negen maanden in uw buik gezeten. Daar is hij altijd heen en weer gewiegd en heeft je hart horen kloppen en je darmen horen rommelen. In stilte, alleen in een bedje, is hij dan ook niet gewend.
In het begin kunt je je kindje niet verwennen. Je kunt hem niet teveel troosten of vasthouden. Volg daarin je gevoel en leer de signalen van je kindje kennen. Soms lijkt een kindje echt ontroostbaar en dit kan je hopeloos maken en een machteloos gevoel geven. Als het je even teveel wordt, probeer dan regelmatig af te wisselen met je partner zodat jullie beiden de nodige rust krijgen.
Geel zien
Een paar dagen na de geboorte kan je kindje een beetje een gelige kleur hebben. Dit is volstrekt normaal. De lever van pasgeboren kindjes werkt namelijk nog niet optimaal. Omdat de lever verantwoordelijk is voor het opruimen van oude bloedcellen, wordt het afbraakproduct van bloed, bilirubine, eerst onder de huid opgeslagen. Dit veroorzaakt de gele kleur. Een beetje geel zien is niet erg. Wordt de waarde van het bilirubine echter te hoog, dan kan een kindje daar suf en sloom van worden en moet er eventueel wat aan gedaan worden. Samen met de kraamverzorgster houden wij de kleur van je kindje goed in de gaten.
Hielprik
Wanneer je kindje een dag of vijf oud is, wordt bij je thuis de hielprik afgenomen. Door een prikje in het hieltje van je kindje wordt er bloed verkregen wat op verschillende ziektes onderzocht wordt. Het zijn ziektes die gelukkig maar weinig voorkomen, maar waarvan het wel belangrijk is om ze in een vroeg stadium te ontdekken. Op deze manier kan namelijk tijdig met een eventuele behandeling begonnen worden.
Voor meer informatie lees de folder ‘Hielprik en gehoortest bij pasgeborenen’. Of bekijk in deze film hoe een hielprik verloopt.
Gehoorscreening
In de eerste week na de geboorte vindt ook de gehoorscreening plaats. Over het algemeen gebeurt dit tegelijkertijd met de hielprik. Met deze test wordt gemeten of je kindje genoeg hoort om te leren praten. Voor meer informatie lees de folder ‘Hielprik en gehoortest bij pasgeborenen’. Of bekijk in deze film hoe de gehoorscreening verloopt.
Shaken Baby Syndroom
Shaken Baby Syndroom is het gevolg van het door elkaar schudden van een kindje. Dit kan ernstige schade of zelfs de dood tot gevolg hebben. Hiervoor hoeft er niet eens heel hard geschud te worden.
Het schudden van een kindje komt zelden voort uit agressie; meestal handelt een ouder uit pure onmacht. Dit komt bijvoorbeeld voor bij een ouder die heel veel stress ervaart, oververmoeid is of als een kindje heel veel huilt. Vaak is er sprake van schaamte waardoor er geen hulp gezocht wordt.
Als ouders hoef je je niet schuldig te voelen als het niet lukt om met bepaalde situaties om te gaan. Op momenten dat het je teveel wordt, is het goed om afstand te nemen, je letterlijk te onttrekken aan de voor jou te grote stress. Legt je kindje veilig neer en loop even weg. Geef, indien mogelijk, de verantwoordelijkheid even uit handen (aan partner, familie, een buurvrouw) zodat je bij kunt komen. En vraag om hulp aan bijvoorbeeld huisarts of consultatiebureau.
Bekijk ook eens het filmpje Niet schudden – breekbaar.
Consultatiebureau
Tot een kind 4 jaar oud is, bezoek je regelmatig met je kind het consultatiebureau. Op het consultatiebureau controleren jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen de algemene lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van je kind. Je kunt er terecht met al je vragen over bijvoorbeeld opvoeding, eten en slapen. Op het consultatiebureau wordt een kind ook gevaccineerd.
In Eindhoven en omgeving wordt het consultatiebureau verzorgd door de GGD. Zij nemen in de tweede week na de geboorte automatisch contact met je op.
Tips van de omgeving
Elk kindje is anders en ze komen jammer genoeg niet met een gebruiksaanwijzing. Tijdens de kraamweek geven de kraamverzorgster en wij je algemene voorlichting over de verzorging en omgang met je kindje. Maar heel veel dingen zul je zelf moeten ontdekken. Wat betekent dit huiltje? Hoeveel eet mijn kindje? Wat is zijn ritme?
Je zult hierbij veel, goedbedoelde, tips uit je omgeving krijgen. Belangrijk is dat je hierbij je eigen intuïtie volgt. Jullie zijn de ouders en jullie kennen jullie kindje het beste.
Een veel gehoorde opmerking is dat je een kindje niet te veel moet verwennen en dat je ze best mag laten huilen. Natuurlijk huilen pasgeboren kindjes. Vaak hebben ze ook een ‘huiluurtje’ ergens op de dag. Maar bedenk dat huilen voor een kindje het enige signaal is dat ze kunnen afgeven als iets hen niet lekker zit. Dat kan honger zijn, een natte luiers, maar ze kunnen ook gewoon aandacht nodig hebben. Hierbij kun je ze de eerste maanden niet verwennen! Je kindje heeft 9 maanden in je buik gezeten, is altijd heen en weer gewiegd en heeft je hartslag en je darmen gehoord. De overgang naar alleen in een bed is dan ontzettend groot. Deze overgang kun je geleidelijker laten verlopen door je kindje veel vast te houden en te reageren op zijn signalen. Des te eerder zal een kindje merken dat er heus iemand komt als hij daar echt om vraagt en rustig gaan slapen.